Sint fiesti e l' Walonreye
(Redjiblé di Sint fiesti el Walonreye)
On Sint fiesti e l' Walonreye u ene sinte fiesteye e l' Walonreye c' est on sint u ene sinte k' a des tchapeles et des perlinaedjes e l' Walonreye.
Ces sints la ont stî rashonnés dins l' live Alain Colignon Dictionnaire des saints et des cultes populaires de Wallonie (histoire et folklore).[1]
Vraiy sints
[candjî | candjî l’ côde wiki]skepyîs el Walonreye
[candjî | candjî l’ côde wiki]k' ont dmoré el Walonreye
[candjî | candjî l’ côde wiki]- sint Djerlaxhe
- sint Djingou
- sint Foyin
- sint Furci
- sint Gubiet
- sint Hålin
- sint Houbert
- sint Medåd
- sint Min
- sint Monon (sint Mon)
- sint Rmåke
- sint Serwai (sint Servå)
- sint Usmé
foirt rilomés el Walonreye, mins ki n' î ont måy viké
[candjî | candjî l’ côde wiki]foirt kinoxhous dins l' monde etir
[candjî | candjî l’ côde wiki]co a rindjî
[candjî | candjî l’ côde wiki]- sinte Aldegonde
- sint André
- sint Åbin
- sinte Ane
- sinte Bedje
- sint Bernåd (ou Biernåd? "Biernåd" est eployî dins l' pådje Cambron-Castiô)
- sinte Cécile ou sinte Cicile ? ("Cicile" est eployî dins l' pådje Les Memweres d' on Namurwès sol vî Nameur)
- sint Djerlaxhe
- sint Djhan
- sint Djôr [2]
- sint Djôzef
- sint Djri (Dj(i)ri) (rl a: Sour-Sint-Djri)
- sint Djuråd
- sint Dnis ou sint Dni (i fåreut decider eyet mete tos les nos d' plaece k' i gn a avou ç' no la del minme manire)
- sint Dôna
- sint Elwè (sint-z Elwè) ou sint Eloy
- sint Gubiet
- sint Guilin
- sint Lambiet
- sint Luk
- sinte Mareye
- sint Mårtén
- sint Mitchî
- sint Nicolai
- sinte Oude (viyaedje di Sinte-Oûde)
- sint På
- sint Pire
- sint Rmåke (R(i)måke)
- sint Rmey (R(i)mey)
- sinte Wådrou
- sint Rok
- sint Såveu
- sint Sevrin
- sint Serwai ou sint Servå (li pådje Djer (aiwe) a-st on loyén Sint-Servå-Lin; li walon "å" pol francès "ai" est assez corant (påye, åjhey (aisé), måjhon, håye, Fråne (Fraisnes, e payis walon, e payis picård li minme no d' plaece si dit Fraine)) ou co sint Serwai (prononçaedje diné dins l' code postal walon d' l' UCW)
- sint Sinforyin
- sint Simeyon
- sint Stache ou sint Statche ?
- sint Ursmer
- sint Vå
- sint Vinçant ou sint Vincint
- sint Tibåd
- sint Houbert
ôtes sints, co a rindjî eto
[candjî | candjî l’ côde wiki](ça dvreut aler ôte pårt, djel mete chal pol moumint, djusk' a decider l' manire di scrire ces nos la; a moens k' i soeyexhe eto fiestis el Walonreye, adon les copyî chal å dzeur)
- sinte Adele
- sint Amand
- sint Antoenne
- sinte Bablene (???)
- sint Bnoet (fr: St Benoît; si mot, k' a divnou on ptit no, c' esteut, dins l' tins, l' addjectif po dire beni/beneye, on trouve co e walon "benoet(e)" dins "del benoete aiwe", dins "benoetî" (fr: bénitier) eyet dins on no d' plaece a Lidje, li "Vå Bnoete" (prononcî "Vaumneûte", fr: "Val Bénoît") ki mostere kel prumire voyale est spotchåve)
- sinte Catrene
- sint Clemint
- sint Crespin
- sint Djåke
- sinte Djetrou (fr: Ste Gertrude)
- sint Djîle
- sint Djulin ou sint Djulyin ("Djulin" est eployî dins Adjeyant)
- sinte Dorotêye
- sinte Feu (???)
- Sint Felyin (fr: St Feuillin)
- sint Foyin (fr: St Pholien)
- sint Grigwere
- sint Gui
- sint Leu
- sint Lidjî (ou sint Ldjî?) (Gåme a "Sint-Ldjî" pol sourd di Ton (aiwe)) ou co 'sint Ldjir'?
- sint Linåd
- sint Lorint
- sinte Luceye (sinte Louce)
- sint Må ou sint Måd ou sint Medåd (fr: St Maud, Médard, i fåreut verifyî k' c' est bén les deus l' minme)
- sint Mår (fr: St Marc)
- sint Marcou
- sint Matî (fr: St Matthieu)
- sint Moir (fr: St Maur, vey si c' est nén l' minme ki sint Måd; dins l' côde postå UCW i gn a-st on Saint-Maur avou Sint-Maur come prononçaedje coinrece, mins d' après l' limero del posse ça sreut co bén e payis picård)
- sint Nicete (a cristianijhî l' Zivenbork
- sint Toumas
- sinte Wåbeu (???)
- sint Valintin
Co ene djivêye a rindjî
[candjî | candjî l’ côde wiki]- sints di tos les payis del daegn
- sint Andrî
- sint Ane
- sint Ansele di Cantorbereye
- sint Antoenne di Padoue
- sint Biernåd
- sint Cicile
- sint Djermwin
- sint Djhan Batisse
- sint Djhan l' Evandjilî
- sint Djôr
- sint Djôzef
- sint Stefane di Muret
- sint Francwès d' Assise
- sint Guilin
- sint Gustin
- sint Mår
- sint Mareye
- sint Nicolai d' Bari
- sint På
- sint Pire
- sint Rmey
- sint Rok
- sint Såveu
- sint Sevrin
- sint Silvesse
- sints del Walonreye (et les cis k' on î fiestixh foirt)
Fås sints
[candjî | candjî l’ côde wiki]On fås sint, c' est onk ki n' a måy sitî canonijhî.
fiestis cone ene vraiye djin
[candjî | candjî l’ côde wiki]ratourneures do lingaedje
[candjî | candjî l’ côde wiki]Sourdants
[candjî | candjî l’ côde wiki]- ↑ Ed. du Musée de la Vie Wallonne, Lidje, 2003, ISBN 2-930186-03-8.
- ↑ Li prononçaedje di Sint-Djôr-so-Mouze (Djwèr) mostere ki ça dvreut normålmint esse "Djoir", çou ki sereut lodjike come po moirt, foirt, coisse. Mins come on n' ritrouve nole pårt d' ôte les prononçaedjes ki corespondrént à "Djoir" ci n' est nén ritnou.