Djåzant atlasse éndjolike des lingaedjes di France et d' pattavå

Pol discramiaedje des årtikes avou l' mot « Atlasse des lingaedjes di France », loukîz cial.

Li Djåzant atlasse éndjolike des lingaedjes di France et d' pattavå, ki s' no e francès, c' est Atlas sonore des langues régionales de France, c' est ene waibe la k' on a metou dipus d' cint céncwante ponts del France et des payis totåtoû (inte di zels li Beldjike, Walonreye et Flande).

Prezintaedje a Lîle (2019)

Po tchaeke pont, on pout ôre et lére li fåve d' Ezope, «li bijhe et l' solea.»

Amontaedje

Li waibe a stî amontêye pa Philippe Boula de Mareüil a pårti di respondas mon des temoens diyalectolodjikes, mins eto mon des rcåzeus. Li pordjet esteut ecwårlé på Cinte Nåcionå francès po les Rcweraedjes sincieus (CNRS).

Succès do pordjet

Li waibe a yeu dipus d' 400.000 viziteus dispu l' esté 2017 disk' å moes d' avri 2018.

E moes d' may 2019, end aveut yeu 600.000.

Prezintaedje del mape del Beldjike pa Flipe Boula

Ponts walons

Po l' Walonreye di France, gn a on pont, a Vireu-Molén (ki pout esse metou avou l' walon do Mitan): li walon n' est nén bén assuré, avou puzieurs passaedjes e francès.

Les ponts del Walonreye bedje si polèt radjouter tot clitchant so l' caze Be+CH+Je tot ådzo del waitroûlêye.

• walon do Levant
  • Lidje (veye): modêye bén djåzêye et bén scrîte
  • Serè: on î pout ôre on cminçmint d' fondaedje do H
  • Vervî (veye): notez ki li spotchaedje n' est nén si corant ki po ls ôtes walons.
  • Li Viye Såm: li H prumrece est bén clair. I rmagne li lete di dvant (dhaler => /thale/).
  • Ôvîfa (metou a Waime): djåzeu né-natif et diccionairî.
  • Mårcin: raprindisse dispu s' djonne tins, et scrijheu al leccion.
• walon do Mitan
  • Nameur: bea rcweraedje di mots simpes po ratourner "renoncer" (leyî tchaire les bresses) u "prétendre" (voleur awè råjhon); notez li disfondowe rifrancijheye vwèyajeû dandjreus a cåze di l' arivêye do mot avou l' mestî d' comis-voyaedjeu e 20inme sieke.
  • Bovegne: cåzeu né-natif, k' a raprins l' walon al sicole di Nameur.
  • payis d' Inguezêye: temoen arotiné ås scrijhaedjes e walon, et scrijheu lu-minme.
  • payis d' Djodogne: franc scrijheu e walon
  • Tîne-el-Hesbaye (eplaecî a Hanu): cåzeu né-natif, k' a cmincî a scrire sins scolaedje difoûtrin.
  • Nametche: sicrijheu foirt sipepieus.
• walon do Coûtchant
  • payis d' Tchålerwè: tecse al leccion fwait sorlon l' accint noté dins tos les scrijhaedjes da Jean Goffart.
  • Wagnlêye (lowijhî a Fleuru): ricwereu eyet cåzeu raprindisse dispu s' djonne tins.
  • payis d' El Lovire et do Rû: deus scrijheus foirt produjhants
• Basse Årdene
  • Transene: modêye ene miete literaire (leyî ouve po "renoncer"), avou rcweraedje di sinonimeye (paltot / mantea; tchiminåd / roteu / pormoenneu).
  • Libin: modêye espontanêye d' ene cåzeuse nêye-native, nén scolêye ås scrijhaedjes walons
  • Li Bork: modêye espontanêye d' on cåzeu né-natif, nén scolé ås walon
  • Tchonveye: modêye espontanêye ene cåzeuse nêye-native, nén scolêye.
  • Årveye: modêye literaire, d' ene cope di djin arotinés ås scrijhaedjes e walon.
• rifondants walons
  • Mont-Sint-Wubert: schoûtez l' prononçaedje zero-cnoxheu do betchfessî én (prononçaedje di "al fén")

Ponts picårds

Gn a 5 ponts picårds, onk el Walonreye, a Doû, sicrît et foirt bén dit pa Roland Thibeau.

Lussimbordjwès d' Walonreye

Gn a on pont po Bhô, eredjistré e moes d' måss 2019. Mins drola, li lussimbordjwès nén ricnoxhou come té pa ses cåzeus, ki deynut cåzer plate.

Adon, gn ava cwate ponts dins l' Payis d' Årlon e moes d' avri 2019.

Lingaedjes coinreces di Flande

Gn a deus ponts d' limbordjwès et onk pol wess flamind.

Pont gåmès

N a-st on ratournaedje e gåmès d' Vierton a stî eredjistré pa Jean-Luc Geoffroy.

Hårdêyes difoûtrinnes

• Adresse del waibe
• Mape del Beldjike tote seule