Aller au contenu

2023

Èn årtike di Wikipedia.
Cisse pådje chal c' est po çou k' s' a passé e l' anêye 2023 do calindrî grigoryin.

Ça s' a passé ciste anêye la

[candjî | candjî l’ côde wiki]
Adrovaedje del Fiesse ås lingaedjes walons, pa Jacques Remy-Paquay, prezidint do Rweyå Club walon

Etrevéns a vey avou l' walon

[candjî | candjî l’ côde wiki]

Fiesse ås lingaedjes walons

[candjî | candjî l’ côde wiki]

El fiesse ås lingaedjes walons s' a tnou a Måmdiy li 13 di may. Li bate di dvize, c' esteut so l' walon dins les medias.

I gn a yeu des standes ås lives e walon les troes djoûs do wekene di Påke (9, 10 et 11 d' avri) a Rdû.

Lives et studias sol walon

[candjî | candjî l’ côde wiki]

Tchanson e walon

[candjî | candjî l’ côde wiki]

Fiesse del tchanson e walon a Djiblou li 10 di setimbe.

Sitroete plake da Willy Marchal: Tchansons e walon

Emissions e walon

[candjî | candjî l’ côde wiki]

Etrevéns a vey avou l' Walonreye

[candjî | candjî l’ côde wiki]

Li 28 di setimbe, li grande inkete sol pratike do walon (et des ôtes mancîs lingaedjes del Walonreye) rexhe e l' Federåcion Walonreye-Brussele (direccion del ricwerance). Elle est lijhåve vaici.

Etrevéns a vey avou l' Beldjike

[candjî | candjî l’ côde wiki]

On fiestixh les 10 ans d' ringne da Flipe prumî.

hosmint d' tere do Marok
bildigne di Gaza wagant cåze d' on bombårdumint israyelî

Li 6 di fevrî, pus griyeus hosmint d' tere dispu 100 ans e l' Tourkeye ey e l' Sireye (7,5 sol schåle Richter 50.000 moirts). Li 8 di setimbe, èn ôte, nén si foirt (7 ponts sol Richter), e Marok (Hosmint d' tere do Hawse (2023)).

Porshûte del guere d' Oucrinne, avou l' Urope et les Estats Unis ki sotnèt todi dpus l' Oucrinne, adon ki l' Chine copele li Rûsseye, diplomaticmint, todi. Li controfinsive des Oucrinnîs po rprinde li Dombasse di l' esté a fwait berwete.

Li govienmint d' foite droete israyelî atake foirt sovint les Palestinîs dins leu cåzu-estat, et touwer toplin des rezistants. E moes d' octôbe li mouvmint Hamasse si rvindje tot macsådant des civils e-n Israyel minme, dilé l' frontire avou l' Binde di Gaza. Va shuve li guere di Gaza (2023-2024) la k' les 22.000 Palestinîs vont esse touwés, aprume dins des bombårdumints, rén k' so les troes ptits moes del fén d' 2023.

Emey avri, guere civile e Soudan inte deus djenerås (k' avént rprins l' povwer ås civils l' anêye di dvant).

Li 26 di djulete, côp d' estat e Nidjer; i s' end eshût ene crijhe eternåcionåle. Li 30 d' awousse, côp d' estat e Gabon.

Novele margaye e Hôt Carabaxh.

Reschandixhaedje del Bole: moes d' djulete li pus tchôd djamåy ricoirdé. Målfeus d' bwès tocosté, aprume e l' Grece, dins les Iyes Canareyes, e-n Awayî, el Bijhe do Canada (Grand bwès bijhrece). Termenes di waernu nén ordinaires e l' Urope coûtchantrece. Des målfeus ont co stî esprindous esprès e l' Amazoneye, ostant e Braezi k' e l' Boliveye.

Fén d' l' esté, grossès aiwes e l' Libeye, shûte a on stron d' pourcea ki distrujha deus astantches må etertinowes (20.000 moirts). E moes d' enaiwaedje di sacwants viyaedjes e l' Flande coûtchantrece ey dins l' Pas-d'-Calès vijhén.

Ont vnou å monde ciste anêye la

[candjî | candjî l’ côde wiki]

Ont morou ciste anêye la

[candjî | candjî l’ côde wiki]

Rilomés Walons et waloneus

[candjî | candjî l’ côde wiki]